Podsumowanie akcji “LUTY MIESIĄCEM BADANIA SERCA PŁODU”

M. Respondek-Liberska – marzec 2022 

Dlaczego Kardiologia Prenatalna jest ważna? 

To pytanie zadałam kilku osobom z którymi współpracuję, po  zakończeniu naszej tegorocznej akcji „Luty Miesiącem Badań  Serca Płodu”. Odpowiedzi wydały mi się na tyle cenne i  interesujące iż myślę, że warte są upowszechnienia, pomimo  że badanie echokardiograficzne płodu nie jest dostrzegalne ani  przez Ministerstwo Zdrowia ani przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, ani Polskie Towarzystwo Neonatologiczne, nie jest także uwzględnione w programie  szkolenia przed dyplomowego czy w programach  specjalizacji. Mimo to coraz częściej przyszli rodzice piszą w  mediach społecznościowych o tym, że spodziewają się  potomka z wadą serca. 

Wypowiedzi od najmłodszych do najstarszych wolontariuszy  odwiedzających Zakład Kardiologii Prenatalnej oraz moich  współpracowników: 

Kinga Racisz: Studentka IV rok UMED w Łodzi Wydz. Lekarski 

Nasza akcja „Luty miesiącem Badań Serca Płodu” w mojej opinii jest bardzo  potrzebną inicjatywą. Dzięki niej była możliwość przesiewowego wykonania  badania USG+ECHO u ciężarnych. Na pewno u części z nich postawiono diagnozy  kardiologiczne, których pacjenci oraz położnicy obawiają się dużo mniej niż np.  wad genetycznych. Takimi akcjami uświadamiamy oraz udowadniamy to, że wady  serca są częstsze niż wady genetyczne. Należy im się większa uwaga oraz  wzmożona czujność. Zainteresowanie akcją było bardzo duże, udowadnia to, że jest  potrzebna. 

Lek. med. Angelika Ozga: Dyplom UMed Łódź 2021 

Będąc częścią ZKP dziś nie wyobrażam sobie ciąży bez badania echo serca płodu i  mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości wpisze się w kalendarz badań 

obowiązkowych każdej ciężarnej. To ile najdrobniejszych rzeczy można wyczytać  z tego badania jest tak imponujące, i czasem niewyobrażalne, że właściwie nie  dziwi mnie, że większość środowiska lekarskiego nie zdaje sobie z tego sprawy.  Dlatego trzeba głosić jej zasługi i potencjał. Kardiologia Prenatalna otworzyła  WROTA do rozwoju położnictwa, neonatologii i pediatrii. Dobrostan płodu  przestał ograniczać się do pomiaru MCA i DV, to istna kopalnia wiedzy, którą jest  nam teraz dane odkrywać i poszerzać. Przychodzi mi tu na myśl cytat z pewnej  genialnej książki Dale’a Carnegiego (nie-medyka ale jakże uniwersalnie) – “Możemy zmienić tylko to, czego jesteśmy świadomi”, “Nazwanie problemu to  połowa sukcesu”. I to właśnie widzę w kardiologii prenatalnej. 

Lek. med. Aleksandra Nowakowska: Dyplom UMed Łódź 2021 

Aktualnie kardiologia prenatalna jest niezbędnym elementem diagnostycznym w  okresie ciąży. Dzięki coraz większej świadomości ginekologów-położników na  temat badania ECHO, więcej pacjentek ma szansę na postawienie trafnej diagnozy  prenatalnej i przygotowanie do porodu w ośrodku o najwyższym stopniu  referencyjności z najlepszą opieką okołoporodową. Im większy odsetek wykrytych  wad u płodu, tym większa szansa zaplanowania i zapewnienia odpowiedniej opieki  noworodkowi, która znacznie zwiększy szanse na przeżycie w przypadku ciężkich  wad serca 

Lek. med. Oskar Sylwestrzak : Dyplom UMed Łódź 2021 

Kardiologia Prenatalna po prostu wydłuża życie oraz poprawia komfort / jakość  tego życia. Dzięki Kardiologii Prenatalnej możemy odpowiedzieć na wiele pytań,  które do tej pory stanowiły bardzo trudne ‘zagadki medyczne’ np. Czy płód się  ‘dobrze czuje’, jakie jest dalsze rokowanie, jakie dalsze postępowanie będzie  najlepsze. Dodatkowo podczas studiów poznając wiele działów medycyny, to  jednak Kardiologia Prenatalna wydawała mi się najtrudniejsza i być może dlatego  tak mi się podoba 🙂 

Dr n. med. Łukasz Sokołowski :  

Dyplom UMed Łódź 2015  

Doktorat rok 2020 

Specjalizacja z położnictwa i ginekologii 2022

A. Wady serca są najczęstszymi wadami wrodzonymi u płodów. 

B. Prenatalne rozpoznanie wady serca może wpłynąć pozytywnie na dalsze losy  pacjenta: 

– możliwość transportu in utero do ośrodka referencyjnego 

– odpowiednie przygotowanie zespołu medycznego do porodu noworodka z wadą  serca(np. zespół hemodynamistów w gotowości w przypadku HLHS z restrykcyjnym  FO) 

-możliwość próby leczenia in utero (przezłożyskowe leczenie farmakologiczne,  leczenie zabiegowo) 

C. Możliwość oceny wydolności krążenia płodu, co pozwala optymalnie dobrać czas i  drogę zakończenia ciąży 

Dr n. med. Agnieszka Żalińska:  

Dyplom UMed Łódź 2015  

Doktorat rok 2020 

Specjalizacja z położnictwa i ginekologii rok 2021 

Badanie serca płodu powinno być dedykowane wszystkim Pacjentkom, nie tylko tym,  które mają określone wskazania czy to matczyne czy płodowe. Optymalnie byłoby  badać dwukrotnie: raz pod kątem wad strukturalnych serca, a drugi raz pod kątem  zaburzeń czynnościowych. Dla coraz większej liczby Położników naturalne staje się  kierowanie Pacjentek na badanie echokardiograficzne z rozpoznaną  

nieprawidłowością pozasercową. Co uważam za duży progres, że osoby, które nie  zajmują się kardiologią prenatalną rozumieją znaczenie tego badania. Możliwości  terapeutyczne WWS w okresie prenatalnym są bardzo ograniczone, ale optymalna  opieka w okresie prenatalnym ma bardzo duże znaczenie – pozwala na monitorowanie  

płodu, zaplanowanie miejsca porodu, a także postępowania z noworodkiem.

Dr n. med. Julia Murlewska:  

Dyplom UMed Poznań rok 2007 

Doktorat rok 2012 

Specjalizacja z położnictwa i ginekologii: rok 2016 

Nowoczesna prenatalna echokardiografia umożliwia nam rejestrację i archiwizację  badania u zdrowego płodu, jak również wykrycie wady strukturalnej serca płodu.  Prawidłowa interpretacja badania echokardiograficznego powinna również zwracać  naszą uwagę na niedoceniane dotychczas i często pomijane anomalie czynnościowe  serca płodu, które odzwierciedlają stan wydolności krążeniowej in utero. Rozwój  technologii w ostatnich 30-tu latach nie tylko poprawił rozdzielczość obrazowania w  skali szarości i kolorowego Dopplera, ale także wzbogacił arsenał kardiologii  płodowej o takie narzędzia jak: power Doppler, sensitive bidirectional power Doppler,  M-mode, Color Doppler M-mode, anatomical M-mode, spatio temporal image  correlation (STIC), spectral flow Doppler, color and spectral tissue Doppler, speckle  tracking, 3D ultrasound, 4D ultrasound i magnetic resonance imaging (MRI). W  ostatnich latach wiedza na temat oceny funkcji serca bardzo się poszerzyła. Połączenie  technologii 3D z Dopplerem w skali szarości i kolorze lub Dopplerem mocy otworzyło  nowe drzwi do oceny układu sercowo-naczyniowego. Zwracajmy większą uwagę na  pojęcie remodelingu serca płodu czyli przebudowy jego struktury i kształtu wobec  niekorzystnych warunków wewnątrzmacicznych, jak również wykonujmy badania  echo serca płodu także w przebiegu pewnych specyficznych chorób matczyno płodowych! 

Dr n. o zdrowiu Iwona Strzelecka: 

Adiunkt Zakładu Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych UMed 

Dyplom UMed Łódź – 2011 

Doktorat rok 2014 

Pomimo tego, iż kardiologia prenatalna z jednej strony jest dziedziną medycyny, która  w Polsce jest w dużym stopniu niedoceniana, z drugiej dziedziną medycyny, w której  wciąż jest dużo do odkrycia i wciąż się jej uczymy, to dzięki niej można zobaczyć,  usłyszeć i zrozumieć co dzieje się u naszych najmłodszych pacjentów czyli płodów, za 

pomocą elektronicznego stetoskopu. Wiele zmian, które występują w okresie  płodowym są bardzo ważne do tego, żeby właściwie zinterpretować to co się dzieje w  okresie noworodkowym a mogą mieć też istotne znaczenie w okresie późniejszym.  Lekarze specjalizujący się w kardiologicznej diagnostyce prenatalnej są w stanie nie  tylko postawić diagnozę lecz również prognozę. 

Dlatego wskazaniem do badania serca płodu powinna być każda ciąża!!! 

A coroczna akcja „Luty miesiącem badania serca płodu” ciesząca się bardzo dużym  zainteresowaniem ciężarnych w całej Polsce potwierdza, iż kardiologia prenatalna jest  bardzo ważna.  

„Może to system opieki nad ciężarną w świetle dostępnych nowych technologii  medycznych – echokardiografii prenatalnej wymaga modyfikacji ???” 

Wypowiedzi te dedykujemy Min. Zdrowia, konsultantom krajowym i wszystkim naszym  decydentom…jeszcze jeden pracownik, a po co ? jeszcze jeden aparat a po co ?  jeszcze jeden gabinet ????? dodatkowe zajęcia dla studentów ? 

 Zmiana planów specjalizacji z położnictwa i ginekologii ???? neonatologii ????  

Również Jerzy Owsiak odmówił nam zakupu nowego ultrasonografu, argumentując, iż nie mieścimy się w „systemie”